İranlı ekspertlər ABŞ və İsrailin hücumlarından sonra dayandırılan nüvə danışıqlarında ABŞ-a qarşı son dərəcə etimadsızlığa baxmayaraq, problemin həllində çəkindirici qüvvə ilə diplomatiyanın davam etdirilməli olduğunu və müharibənin başlanması ehtimalının olduğunu vurğulayırlar.
Turkustan.az xəbər verir ki, İsrail iyunun 13-də İrana hücuma başlayıb, İran hələ də ABŞ ilə nüvə danışıqları aparır. İsrailin zərbələri nəticəsində Baş Qərargah rəisi, nüvə alimləri və çoxlu sayda mülki şəxs də daxil olmaqla yüksək rütbəli hərbçilər həlak olub. İran yüzlərlə ballistik raketlə 21 əks-hücum dalğası keçirib. Hücumlar Təl-Əviv və Hayfadakı hədəfləri vurub.
Bu müddət ərzində ABŞ iyunun 22-də də İranın üç nüvə obyektinə hücumlar həyata keçirib. ABŞ-ın hücumlarına cavab olaraq İran iyunun 23-də Qətərdəki ABŞ bazasına raket zərbəsi endirib.
Bunun ardınca iyunun 24-də ABŞ prezidenti Donald Tramp İsraillə İran arasında atəşkəsin həyata keçirildiyini açıqlayıb. İsrail bunu qəbul etdiyini bəyan etdi. İsrail hücumlarını dayandırdıqdan sonra İran əks-hücumlarını dayandırıb. Tramp daha sonra İranla nüvə müzakirələrinə başlamaq və Tehranın uranın zənginləşdirilməsi üzrə fəaliyyətini tamamilə dayandıracaq razılaşma əldə etmək istədiyini açıqlayıb. İran isə hücumlardan sonra aşağı səviyyədə uranın zənginləşdirilməsi üzrə fəaliyyətini dayandırmayacağını iddia edir.
Bu hadisələrin ardınca ABŞ-la danışıqların davam etdirilməsi İran daxilində mübahisələrə səbəb olub. Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü İsmayıl Bekayi daxili əhval-ruhiyyəni "İctimaiyyət indi o qədər qəzəblidir ki, heç kim danışıqlar və ya diplomatiya haqqında danışmağa cəsarət etmir" dedi.
Xarici işlər nazirinin müavini Səid Hətibzadə: “Danışıqlar minimum səviyyədə etimad tələb edir, lakin son təcavüz heç bir etimad yaratmayıb” deyib.
İran prezidenti Məsud Pezeşkian danışıqların davam etdirilməsinin tərəfdarı olduğunu bildirib və diplomatiyanın gücləndirilməsi üçün səylərini davam etdirdiklərini bildirib. Eynilə, İran prezidenti Əli Xamneyinin baş müşaviri Əli Əkbər Vilayəti ABŞ-la ilkin şərt olmadan danışıqlara açıq olduqlarını, lakin uranın zənginləşdirilməsi üzrə fəaliyyətlərin dayandırılması şərtinin danışıqlara mane olacağını bildirib.
Anadolu Agentliyinin (AA) müxbiri ilə müsahibə verən ekspertlər danışıqlar prosesinin yenidən başlayacağı, onun potensial nəticələri və Avropa ölkələrinin BMT-nin İrana qarşı sanksiyalarını bərpa edə biləcək “snapback mexanizmi” tətbiq etmə imkanlarını müzakirə ediblər.
Aytən Yaşar/ Turkustan.az
