Ölkənin bir çox yerində havanın temperaturu 30 dərəcəni keçdiyi halda, rütubətlə birlikdə hiss olunan temperatur 37-38 dərəcəyə çatır. Ege və Aralıq dənizi 40 dərəcədə qovrulur. Yüksək hərarət maye itkisi səbəbiylə ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb olsa da, həkimlər isti vurmağa qarşı əhəmiyyətli xəbərdarlıqlar edir.
Turkustan.az xəbər verir ki, Copernicus İqlim Dəyişikliyi Xidməti bu ayın 2023-cü ilin iyul ayından bəri temperaturun rekord səviyyədə ölçüldüyü ardıcıl 12-ci ay olduğunu açıqladı. Meteorologiya Baş İdarəsi yaxın günlərdə havanın temperaturunun mövsüm normalarından 4-12 dərəcə yuxarı qalxacağını açıqlayıb. Xüsusilə risk qruplarında ciddi sağlamlıq problemlərinin yarana biləcəyi ilə bağlı xəbərdarlıqlar edilir. Digər tərəfdən, günəşin yaydığı istilik betonlaşmanın intensiv olduğu şəhərlərdə daha intensiv hiss olunur ki, bu da böyük şəhərlərdə yaşayanların daha çox risk altında ola biləcəyi deməkdir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatlarına görə, hər yay bütün dünyada isti dalğaları minlərlə insanın ölümünə səbəb olur. Həddindən artıq istilik xəstəlikləri gücləndirməklə yanaşı, qəfil ölümün əsas səbəbi istilik vurmasıdır.
Günəş vurması kimi də tanınan istilik vurması, uzun müddət yüksək temperatura məruz qaldıqda bədənin həddindən artıq istiləşməsi nəticəsində yaranır. Həkimlər 50 yaşdan yuxarı insanların risk altında olduğunu bildirsələr də, risk xüsusilə 75 yaşdan yuxarı artır. Yaşlılarla yanaşı, körpələr və 5 yaşa qədər uşaqlar da risk qrupuna daxildir. Mütəxəssislər ürək-damar xəstəlikləri, parkinson, demans, piylənmə, şəkərli diabet, ishal, kistik fibroz, skleroderma kimi xəstəlikləri olan xəstələri, o cümlədən yataq xəstəsi olanları və əvvəllər istilik vurması keçirmiş xəstələri risk qrupuna daxil edirlər. İnsanların fiziki yaşayış şəraiti də istilik baxımından həlledicidir. Evsizlər, yoxsullar, havanın çirklənməsinə məruz qalanlar, açıq havada işləməli olan peşəkar qruplar da “riskli insanlar” sırasına daxildir.
Həkimlər istilik vurmasının əlamətlərini belə sıralayır: “Bədən hərarətinin anidən 40 dərəcədən yuxarı qalxması, dərinin quruması və qızarması, tənəffüsün tezləşməsi, nəbzin artması, ürəkbulanma və qusma, əzələ spazmı, qeyri-adekvat nitq, ətrafı tanıya bilməmə, hallüsinasiyalar”.
Eltac Züflüqaroğlu/Turkustan.az
