Respublikaçı senator (Montana) Stiv Deyns Əliyevlə Paşinyan arasında aparılan danışıqlardan yazıb.
Turkustan.az xəbər verir ki, senator bu barədə “The Wall Street Journal”da dərc olunan “Ermənistan və Azərbaycan üçün sülh sazişi” adlı məqaləsində bəhs edib.
"Prezident Tramp Cənubi Qafqazda Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh sazişi məsələsi ilə ciddi maraqlanır. Bu, əlamətdar nailiyyət olardı - sabitliyə, həm regional, həm də beynəlxalq sülhə kömək edən və cəlb olunmuş ölkələrin əhatəsindən xeyli kənara çıxan iqtisadi faydalara doğru daha bir addım olardı.
Əvvəllər Sovet İttifaqının bir hissəsi olan Ermənistan və Azərbaycan 1980-ci illərin sonlarından bəri vaxtaşırı genişmiqyaslı zorakılıqların baş verməsi ilə aşağı intensivlikli münaqişədə qalıblar. Əvvəlki administrasiyalar bölgəyə və sülh danışıqlarına layiq olduqları prioriteti vermədilər.
Tramp administrasiyası prezidentin “güc vasitəsilə sülh” modelini praqmatik, yaradıcı diplomatiya və hər iki tərəf üçün daha parlaq gələcək vədi ilə birləşdirərək irəliləyiş əldə edib.
Bu il mən cənab Trampın komandasının üzvləri ilə hər iki ölkəyə səfər etdim. Biz regionun iqtisadi potensialını araşdırdıq və sülh danışıqlarında bəzi ən çətin məsələlərin müzakirəsinə şərait yaratdıq.
Mən həm Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevlə, həm də Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla görüşdüm və praktiki həll yollarını müzakirə etdik. Hər iki lider hazırkı anın nə qədər vacib olduğunu və qarşıda duran ciddi imkanları anlayır.
Çox uzun müddətdir ki, Rusiya bu mövqedən münaqişəni qızışdırmaq və cənub qonşularını zəif və təcrid olunmuş vəziyyətdə saxlamaq üçün istifadə edərək regional güc vasitəçisi rolunu oynayır. İndi Ermənistan və Azərbaycan Rusiyanın dominantlığının boyunduruğundan atılır və ABŞ-ın prioritetləri ilə uzlaşan müstəqil gələcəyə baxışa üz tuturlar.\
Region təkcə Cənubi Qafqazda deyil, həm də onun hüdudlarından çox-çox kənarda rifahın əsasını qoya bilən ABŞ-la tərəfdaşlığa əsaslanaraq öz gələcəyini müəyyən edəcək.
Orta Dəhlizin coğrafi mövqeyi ona unikal strateji və iqtisadi əhəmiyyət verir. ABŞ-ın düşmənləri olan İran və Rusiya arasında yerləşən bu, Mərkəzi Asiya ticarətinin Qərbə maneəsiz keçə biləcəyi yeganə torpaq zolağıdır. Beş Mərkəzi Asiya ölkəsi - Qazaxıstan, Özbəkistan, Qırğızıstan, Tacikistan və Türkmənistan əhəmiyyətli neft, təbii qaz, kömür, uran və digər əsas ehtiyat ehtiyatlarına malikdir.
Bura Ermənistan və Azərbaycanda sürmə, mis, qızıl, xromit, manqan, gümüş, sink və digər mühüm mineralların və nadir torpaq elementlərinin böyük yataqlarını əlavə edin. Münaqişə olmadığı halda, Trans-Anadolu boru kəməri öz gücünü artıra və regionun enerji resurslarının daha çoxunu Avropaya çatdıra, qitəni Rusiya tədarükündən asılılıqdan azad edə bilər. Cənubi Qafqazın mineral ehtiyatları isə ABŞ-ın Çindən asılılığını azalda bilər.
Sülh sazişi həm Ermənistana, həm də Azərbaycana iqtisadi və milli fayda gətirəcək. Birgə investisiyalar iş yerləri yaradacaq və maliyyə sabitliyini təmin edəcək.
Tramp administrasiyasının qətiyyəti bu iki xalq üçün tarixi bir fürsət yaratmağa kömək etdi. Gözlənilən bu razılaşma geosiyasət kursunu elə dəyişəcək ki, təkcə Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya deyil, həm də gələcək onilliklər üçün ABŞ və müttəfiqlərimizin xeyrinə olacaq.
Regionda və dünyada sülh və sabitlik naminə Ermənistan və Azərbaycan liderləri dərhal bu sazişi bağlamalıdırlar”./publika.az
