Son günlər Rusiyanın NATO-ya üzv ölkələrlə sərhədində olduqca gərgin vəziyyət yaranıb. Gərginliyin yaranmasına səbəb Rusiya və Belarusun hərbi təlimlərə start verəcəyilə bağlı yayılan informasiyadır.
Belə ki, sentyabrın 12-dən 16-dək Rusiya və Belarus hərbçilərinin birgə iştirak edəcəyi “Qərb-2025” təlimləri keçiriləcək. Həmin təlimlərin Polşa və Litva sərhədlərinə yaxın ərazilərdə keçiriləcəyi gözlənilir. Məlumata görə, Moskva bu təlimlərdə NATO qüvvələri ilə mümkün toqquşma ssenarisini məşq edəcək.
Şərqi Avropada müharibə təhlükəsi
Bu vəziyyət Rusiyaya qonşu olan Litva və Polşada ciddi narahatlıq yaradıb. Litvanın müdafiə nazirinin müavini Tomas Godlyauskas bildirib ki, NATO və Aİ sərhədləri yaxınlığında keçirilən təlimlərə ciddi yanaşılmalıdır. Polşanın baş naziri Donald Tusk isə bu təlimləri ölkəsinə qarşı hücum hazırlığı kimi qiymətləndirib.
Qeyd edək ki, Belarusla Rusiyanı birgə keçirəcəkləri təlimə Minsk rəsmilərinin dediyinə görə, 13 min hərbçi cəlb ediləcək. Ancaq NATO və Ukrayna mənbələri bu rəqəmin daha yüksək-100–150 min nəfər ola biləcəyi qənaətindədir.
Bu təlimlərdən əvvəl isə Finlandiyada Avropa və ABŞ hərbçilərinin iştirakı ilə genişmiqyaslı hərbi təlimlər başlayıb. Avqustun 25-29-u arasında isə Litva “Brave Griffin 25-II” adlı sahə-taktiki hərbi təlimləri baş tutub.
Nə baş verir?
Mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya açıqlamasında hərbi ekspert İbrahim Rüstəmli bildirdi ki, Polşa və Litvanın sözügedən narahatlığı Rusiya ilə Belarusun keçirdiyi təlimlərin həmin ölkələrə ciddi təhdidlər yarada biləcəyi təhlükədən qaynaqlanır:
“Təlimlərin məqsədi ordunu ən yüksək döyüş hazırlığı səviyyəsinə gətirməkdən ibarətdir. Onun da arxasında təbii ki, ehtimal olunan döyüş əməliyyatları dayanır. Döyüş təlimlərində əsas məqsəd yalnız ölkənin ərazi bütövlüyünü qorumaq deyil, həm də ölkənin, xüsusən də imperalist ölkələrin ərazilərini genişləndirməsi məsələsidir.
Polşa tarixən təcavüzə məruz qalmış ölkədir. İkinci Dünya Müharibəsi 1 sentyabr 1939-cu ildə başlayıb. Başlıcası isə odur ki, həmin müharibəni təkcə faşist Almaniyası deyil, eyni zamanda, Sovet İttifaqı başlayıb. Almanlar həmin dövrdə Polşaya qarşı müharibəyə başlayanda, ruslar da Belarus və Ukrayna cəbhəsindən Polşaya müdaxilə edib. Hətta sentyabrın 15-də faşist Almaniyası ordusu ilə sovet ordusunun Varşavada hərbi paradı keçirilir. Ardınca Almaniya və sovet rejimi polyak xalqına divan tutur”.
Bu mənada həmsöhbətimiz indiki vəziyyətdə görə Polşanın narahat olmağa kifayət qədər əsasının olduğunu düşünür:
“Rusiyanın Polşa və Litva sərhədi yaxınlığında müttəfiqi Belarusla birgə hərbi təlimlər keçirməsi, sərhədə 150 minlik ordu yerləşdirməsi sözsüz ki, yaxın ölkələr üçün narahatedici məqamdır. Belə məqamda NATO-nun hərəkətə keçməsi, Qərbin bir cəbhədə birləşməsi zərurətə çevrilir. Çünki Rusiya qarşısında hər hansı bir hədəf görmədikcə, hücuma davam edəcək. İlk növbədə də Polşa və Baltikyanı ölkələrə (Latviya, Litva, Estoniya).
Polşa və Litvanın narahatlığı Rusiya ilə Belarusun keçirdiyi təlimlərin ciddi təhdidlər yarada biləcəyi ehtimalından qaynaqlanır. Məqsəd də sovetlər birliyinin ərazisini bərpa etmək və sərhədi Avropaya doğru genişləndirməkdən ibarətdir”.
