Sağlamlıq məsələlərində insanlar ən çox ürək və beyin haqqında düşünürlər. Amma yaşla əlaqədar köməyə ehtiyacı olan yeganə orqanlar bunlar deyil.
Turkustan.az "Parade" nəşrinə istinadən xəbər verir ki, qaraciyərin sağlamlığı məsələsi çoxlu sayda insana təsir edir. Xəstəliklərə Nəzarət və Qarşısının Alınması Mərkəzlərinin məlumatına görə, 18 və daha yuxarı yaşda olan 4,5 milyondan çox böyüklərə qaraciyər xəstəliyi diaqnozu qoyulub.
Qaraciyər sağlamlığı niyə vacibdir
Hyuston Metodist Xəstəxanasının hepatoloqu Dr. Sudha Kodali deyir: "Qaraciyər bir sıra əvəzedilməz funksiyaları yerinə yetirən çox vacib orqandır və qaraciyər xəstəliyi ilə bağlı çox vaxt düzgün diaqnoz qoyulmur".
Xəstələr inkişaf etmiş qaraciyər xəstəliyi ilə müraciət edə bilər və bu baş verən zaman müalicə variantları məhduddur.
"Qaraciyərin sağlamlığına təsir edən bəzi xəstəliklərin tibbi müalicə variantları mövcuddur, buna görə də erkən diaqnoz əsasdır", deyə Sudha Kodali bildirib.
Qaraciyər problemlərinin fəsadları nələrdir?
Qaraciyər xəstəliyinə infeksiyalar, yağlanma və immun problemləri də daxil olmaqla bir neçə faktor səbəb ola bilər. Doktor Sudha Kodali deyir ki, nəyin zədələnməsindən asılı olmayaraq istənilən qaraciyər xəstəliyinin uzunmüddətli nəticəsi sağlam qaraciyərin dolduğu və yerini çapıq toxuması ilə əvəz edən sirrozdur.
"Sirroz qaraciyər xərçənginin inkişaf riskini artırır. Qaraciyərin bir sıra vacib funksiyaları yerinə yetirə bilməməsi, xəstəxanaya yerləşdirilməsinə, həyat keyfiyyətinin azalmasına və tez-tez qaraciyər transplantasiyasına ehtiyac olması səbəbindən digər ağırlaşmalar baş verə bilər", deyə Sudha Kodali əlavə edib.
Qaraciyər sağlamlığı üçün nə etməli?
Qaraciyərin sağlamlığı üçün edə biləcəyiniz ən vacib şey antioksidantlarla və bütün zəruri vitamin və minerallarla zəngin balanslaşdırılmış bir pəhriz yeməkdir.
"Yaxşı tədqiq edilmiş və ən çox fayda verdiyini göstərən pəhriz Aralıq dənizi pəhrizidir. O, tərkibində lif və antioksidantlar olan müxtəlif tərəvəzlər, balıq, omeqa yağ turşuları, minerallar və vitaminlər, zülal və karbohidratlar olan qoz-fındıqların normada olması fikrini vurğulayır", deyə Sudha Kodali qeyd edib.
Qaraciyərinizin sağlamlığını başqa necə yaxşılaşdırmaq olar?
Doktor Sudha Kodali izah edir ki, yağlı qaraciyər xəstəliyi yüksək qan təzyiqi, şəkərli diabet, yüksək xolesterin və trigliseridlər kimi tibbi risk faktorlarından ikincili qaraciyər xəstəliklərinin əsas səbəblərindən biridir:
"Artıq çəkili olmaq və spirtli içki qəbul etmək də əsas risk faktorlarıdır. Beləliklə, tibbi risk faktorlarını idarə etmək üçün tibb işçinizlə məsləhətləşmədən əlavə, balanslaşdırılmış pəhriz və idmana diqqət yetirmək və sağlam çəki saxlamağa çalışmaq vacibdir".
Doktor Kodali əlavə edir ki, qaraciyərə zərər verə biləcək otlardan və lazımsız əlavələrdən qaçmaq daha yaxşıdır. Siqareti tərgitmək də qaraciyərin sağlamlığını yaxşılaşdıra və kifayət qədər yuxu almaq müsbət təsir göstərə bilər:
"Hepatit B və C kimi infeksiyalar da qaraciyər problemlərinə səbəb ola bilər. Qorunmayan cinsi əlaqə, paylaşılan iynələr və natəmiz döymə iynələri bu infeksiyalara yoluxmağın yollarından biridir". /qaynarinfo.az/
