Araşdırma insanların yaşlandıqca sürət və çevikliklərini niyə itirdiyini müəyyən edib.
ABŞ-ın Boulder Universiteti tərəfindən aparılan araşdırmalar, 65 yaşdan yuxarı insanların yavaş hərəkət etməsinin gənc insandan daha çox enerji tələb etməsi ilə əlaqəli olduğunu ortaya çıxarıb.
Turkustan.az xəbər verir ki, Journal of Neuroscience-də dərc edilən araşdırmada iştirakçılar 18-35 və 66-87 yaş arası iki qrupa bölünüb. Hər iki qrupdan sanki video oyunu oynayırmış kimi robot qolu ilə ekrandakı hədəfə çatmaları istənilib. Komanda bu nümunələri təhlil etdi və yaşlı yetkinlərin enerjiyə qənaət etmək üçün hərəkətlərini dəyişdirdiklərini tapıb.
Tədqiqatçılar yaşlandıqca niyə yavaşladığımızla bağlı iki nəzəriyyə irəli sürdülər. Birincisi, deyir ki, biz yaşlandıqca əzələlərimiz daha az səmərəli işləyir. İkincisi, qocalmanın beyindəki mükafat dövrəsini dəyişdirdiyini və bir işi tamamladığınız zaman məmnunluq siqnalı verən beyin kimyəvi maddəsi olan dopamin istehsal etmə ehtimalını azaltdığını fərz edir.
CU Boulder xəbər buraxılışına görə, daha sonra tədqiqat iştirakçılarından kompüter ekranında kursoru idarə edən robot qolu oturub tutmaları istəndi. Onlara dedilər ki, irəli uzanıb kursoru hədəfə doğru aparsınlar. Müvəffəqiyyətli olsaydılar, səs çıxaran hədəflər kimi kiçik bir mükafat aldılar.
Hər iki qrup səsləri eşidəcəklərini biləndə təyinat yerinə təxminən 5% tez çatdılar. Gənc qrup sadəcə qollarını daha sürətli hərəkət etdirdiyi halda, yaşlı qrup orta hesabla 17 millisaniyə əvvəl başlamaqla reaksiya vaxtlarını yaxşılaşdırıb.
Tədqiqatçılar kiçik iştirakçılar üçün robot qoluna 8 kiloqramlıq bir çəki əlavə etdikdə, fərqlər yox oldu. Onlar belə nəticəyə gəliblər ki, beyin enerji sərfiyyatında çox kiçik dəyişiklikləri aşkar edə və hərəkətlərimizi buna uyğun tənzimləyə bilir.
Tədqiqatçılar deyirlər ki, onların tapıntıları həm gənclərin, həm də yaşlı insanların mükafatları qəbul etməkdə çətinlik çəkmədiyini, lakin səy yoruculaşdıqda beyinin hərəkətlərimizi yavaşlatdığını göstərir.
Gələcək tədqiqatlar bu dəyişikliklərin harada və necə baş verdiyini ortaya çıxara bilsə, elm adamları qocalmanın və Parkinson, dağınıq skleroz, depressiya və şizofreniya kimi xəstəliklərin təsirlərini azaltmaq üçün müalicələr hazırlaya biləcəklərini söylədilər.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
