Macarıstan Xarici İşlər Nazirliyi Avropanın son dövrlərdəki açıqlamalarını tənqid edərək, bu mövqenin Rusiyanı qızışdırdığını və qitəni getdikcə müharibə atmosferinə sürüklədiyini bildirib.
Rəsmi Budapeştə görə, Avropa paytaxtlarından səslənən bəyanatlar bir-biri ilə ziddiyyət təşkil edir və gərginliyi azaltmaq əvəzinə daha da dərinləşdirir. Avropa liderlərinin tez-tez “Rusiya ilə müharibəyə hazır olmalıyıq”, “Rusiyanın hədəfi Avropadır” kimi fikirlər səsləndirməsi Macarıstan tərəfindən təhlükəli ritorika kimi qiymətləndirilir və bu yanaşmanın sülh perspektivlərinə zərər verdiyi vurğulanır.
Maraqlıdır görəsən, Macarıstan XİN-in ehtimalları doğru ola bilərmi? Avropa Rusiya ilə müharibə istəyir? Turkustan.az olaraq bu sualları politoloq Tural İsmayılova ünvanladıq.
Tural İsmayılov
Macarıstan Xarici İşlər Nazirliyinin mövqeyi kifayət qədər diqqətəlayiqdir. Avropa Birliyinin Rusiyaya münasibəti birbaşa müharibəyə “sürükləmə” kimi qiymətləndirilməsi, geopolitik baxımdan çox sadələşdirilmiş yanaşmadır. Avropa ölkələri əsasən Rusiyanın Ukraynadakı hərəkətlərini dayandırmaq və regionda sabitliyi qorumaq məqsədilə siyasət aparırlar. Lakin, sanksiyalar və hərbi yardım paketləri, təbii olaraq, Rusiyada təzyiqi artırır və münaqişənin uzanmasına təsir edə bilər.
Macarıstanın narahatlığı daha çox regionda qeyri-bərabər təsirin və potensial təhlükələrin nəticəsidir. Avropa ilə Rusiyanın qarşılıqlı hərəkətləri, əslində, balanslı və ehtiyatlı diplomatiya tələb edir. Sanksiyaların və hərbi dəstəyin məqsədi Rusiyanı “qızışdırmaq” deyil, onun hücumçuluq siyasətini dayandırmaqdır. Lakin nəticədə bu, münaqişənin eskalasiyasına səbəb ola bilər və bu risk reallıqdır.
Macarıstanın mövqeyi həm də AB daxilində fərqli təhlükəsizlik prioritetlərinin olduğunu göstərir. Budapeşt regional sabitliyi qorumaq və öz maraqlarını nəzərə almaq baxımından daha ehtiyatlı siyasət aparır. Avropanın təzyiq siyasəti Rusiyanın cavab tədbirlərini stimullaşdırır və bəzi hallarda təxribat riskini artırır. Eyni zamanda, AB-nin məqsədi Rusiya ilə münaqişəni genişləndirmək deyil, Ukraynanın suverenliyini dəstəkləməkdir. Bu baxımdan, “müharibəyə sürükləmək” ifadəsi həddən artıq dramatikdir.
Real geosiyasi vəziyyət daha çox qarşılıqlı hərəkət və risklərin balansı üzərində qurulub. Macarıstanın narahatlığı, AB siyasətinin bəzi ölkələr üçün potensial təhlükə mənbəyi kimi göründüyünü göstərir. Nəticədə, ehtimal ki, Avropa Rusiya ilə münaqişəni uzadan amillər yaratsa da, məqsəd müharibəyə təhrik deyil, dayandırmaqdır.
Aytən Yaşar/ Turkustan.az
