Mütəxəssis Psixoloq və Psixoterapevt Azize Yakut Okay, hər bədbəxtlik hissinin depressiya olmadığını ifadə edərək, qış depressiyasından qorunmağın yollarını açıqlayıb.
Turkustan.az xəbər verir ki, Psixologiya sahəsində "mövsümi affektiv pozğunluq" olaraq da bilinən qış depressiyası, soyuq havaların təsirləri və günəş işığının azalması səbəbiylə meydana gələ biləcək bir vəziyyət olaraq bilinir. Mütəxəssis Psixoloq və Psixoterapevt Azize Yakut Okay, hər bədbəxtlik hissinin depressiya olmadığını ifadə edərək, qış depressiyasından qorunmağın yollarını açıqlayıb.
Mütəxəssislər, qış depressiyası olaraq bilinən bu vəziyyətin tez-tez baş verdiyini və insanların bu aylarda ruhi sağlamlıqlarını qorumaq üçün bir neçə tədbir görmələri lazım olduğunu vurğuladılar.
Psixogen Akademiya və Psixoloji Məsləhət Mərkəzinin açılışında danışan Mütəxəssis Psixoloq və Psixoterapevt Azize Yakut Okay qış depressiyasının xüsusilə günəş işığının azalması ilə melatonin və serotonin kimi hormonlardakı dəyişikliklərdən qaynaqlandığını bildirib və əlavə edib: “Bu vəziyyət insanların əhval-ruhiyyəsini artırır və onların depressiyaya düşməsinə yol açır.Ancaq bu, qış aylarında hər kəsin depressiyaya düşəcəyi demək deyil.
"Qanda melatonin-serotonin səviyyələri təsirlidir"
Günəş işığının insan orqanizmi üçün müxtəlif faydaları olduğunu bildirən Okay, “Qış depressiyası insanların payız və qış aylarında daha az günəş işığı alması nəticəsində yaranan bir depressiya növüdür. Bu fəsillərdə qanda dəyişən kimyəvi maddələr var ki, onlardan ən təsirlisi melatonin və serotonin hormonlarıdır. Qış gələndə melatonin hormonlarının artdığını, serotonin hormonlarının azaldığını görürük. Nəticədə buna meylli insanlar depressiyaya düşə bilər. Səhər saat 07:00-da oyanıb qışda işə gedən biri əslində qaranlıqda oyanır, yayda eyni vaxtda oyanan biri isə işıqda oyanır. Qaranlıq və işıqlı hava melatonin-serotonin hormonlarının ifrazına təsir edir. Qışda oyandığınız zaman yuxuya meyliniz artır və yataqdan qalxmaq istəmirsiniz. “Yayda işığa oyandığınız zaman günə enerji ilə, yəni serotoninlə başlayırsınız.
“Ailələrində depressiya olanlar, qadınlar və travma keçirənlər daha çox risk altındadır”.
Hər qış depressiyaya düşə bilməyəcəyini vurğulayan Okay, “Əvvəla, hər kəs depressiyaya düşmür. Qış depressiyasını yaşayan insanların tez-tez ailədə depressiya öyküsü olması və daha əvvəl əhval pozğunluğu olması diqqətimizi çəkir. Qadınların kişilərdən daha riskli olduğunu deyə bilərik. “İtkilərə, yaslara və travmalara məruz qalan insanlar, bu təcrübələr qışda baş verərsə, daha çox depressiyaya düşərlər.
Qış depressiyası ilə mübarizə aparmaq üçün bəzi sadə üsulların olduğunu ifadə edən Okay sözlərini belə tamamladı: “Gün işığından yararlanaraq açıq havada gündəlik işlərimizi etmək, fiziki fəaliyyətimizi artırmaq, sosiallaşmaq, erkən oyanmaq, yemək vərdişlərimizi qorumaq kimi faktorlar”.
Eltac/Turkustan.az
