Hindistanın Cammu və Kəşmir qərarına Pakistandan reaksiya gəldi


Pakistan Xarici İşlər Nazirliyi Hindistan Konstitusiya Məhkəməsinin 2019-cu ildə baş nazir Narendra Modinin hökuməti tərəfindən qəbul edilmiş Cammu və Kəşmirin xüsusi statusunu konstitusiyaya uyğun olaraq ləğv etmək qərarına reaksiya verib.

Turkustan.az xəbər verir ki, Pakistan Xarici İşlər Nazirliyindən verilən açıqlamada Cammu və Kəşmirin 70 ildən artıqdır ki, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Təhlükəsizlik Şurasının (BMT TŞ) gündəmində olan beynəlxalq səviyyədə tanınmış bir məsələ olduğu vurğulanıb.

Açıqlamada, Cammu və Kəşmirin son qərarının BMT Təhlükəsizlik Şurasının qərarlarına uyğun olaraq bölgə xalqının istəklərinə uyğun olaraq həyata keçirilməli olduğu vurğulanıb və məhkəmə qərarının rədd edildiyi bildirilib.

Açıqlamada Hindistanın Kəşmir xalqının və Pakistanın iradəsinə zidd olaraq mübahisəli bölgənin statusu ilə bağlı birtərəfli qərarlar vermək haqqının olmadığı vurğulanıb və “Pakistan Hindistan Konstitusiyasının Hindistan üzərindəki üstünlüyünü tanımır. Cammu və Kəşmir. Hindistan Konstitusiyasına tabe olan istənilən prosesin heç bir hüquqi əhəmiyyəti yoxdur.

Açıqlamada “Hindistanın 5 avqust 2019-cu il tarixindən etibarən Cammu və Kəşmirin demoqrafik quruluşunu və siyasi mühitini dəyişdirməyi hədəfləyən birtərəfli və qeyri-qanuni addımları beynəlxalq hüququn və BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin açıq şəkildə pozulmasıdır” qeyd edilib.

Həmçinin bildirilib ki, Pakistanın Cammu və Kəşmir xalqına siyasi, diplomatik və mənəvi dəstəyi öz müqəddəratını təyinetmə hüququ verilənə qədər davam edəcək.

Bu gün Hindistanın Ali Məhkəməsi baş nazir Narendra Modinin hökuməti tərəfindən 2019-cu ildə qəbul edilmiş Cammu və Kəşmirin xüsusi statusunun ləğvi ilə bağlı qərarı konstitusiyaya uyğun hesab edib.

Məhkəmə bölgənin xüsusi statusunun "müvəqqəti" olduğuna və hökumətin 2019-cu ildə Cammu və Kəşmirin xüsusi statusunun ləğvinə dair qərarının konstitusiyaya uyğun olduğuna qərar verib.

Məhkəmə həmçinin hökumətin Ladax bölgəsini Cammu və Kəşmirdən ayırmaq qərarını dəstəkləyib.

Baş hakim Dhananjaya Yeshwant Chandrachud hökumətdən Cammu və Kəşmirin dövlət statusunu "mümkün qədər tez" bərpa etməyi xahiş edib.

Çandraçud 2024-cü ilin sentyabrına qədər rayonda seçkilərin keçirilməsini yönləndirib.

İngiltərə 1947-ci ildə müstəmləkə kimi idarə etdiyi Hindistandan çəkildiyi üçün o zamanlar knyazlıq olan Kəşmir yeni müstəqillik əldə etmiş Hindistan və ya Pakistanla birləşmə seçimi qarşısında qaldı.

Əhalisinin 90 faizi müsəlman olan Kəşmir xalqı 1947-ci ildə Pakistanın tərkibinə qatılmasının tərəfdarı olsa da, dövrün şahzadəsi Hindistanla birləşməyə qərar verib.

Qərara Kəşmirin müsəlman xalqı etiraz edib. Tərəflər ilk dəfə 1947-ci ildə Pakistan və Hindistanın bölgəyə qoşun yeritdiyi vaxt döyüşüb. 1965 və 1999-cu illərdə də eyni səbəbdən iki ölkə arasında müharibə baş verdi.

Müharibələrdən sonra müvəqqəti atəşkəs nəticəsində Cammu və Kəşmirin 45 faizi Hindistanın, 35 faizi isə Pakistanın nəzarətində qalıb. Bölgənin şərqindəki 20 faiz qonşu Çinə verildi.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası (BMT TŞ) 1948-ci ildən bəri qəbul etdiyi qərarlarla Kəşmirin demilitarizasiyasını və gələcəyini referendumla müəyyən etməyi nəzərdə tutur.

Hindistan administrasiyası referenduma qarşı çıxsa da, Pakistan BMT Təhlükəsizlik Şurasının qərarlarının həyata keçirilməsini istəyir.

Digər tərəfdən, Hindistan 2019-cu il avqustun 5-də Cammu və Kəşmirin xüsusi statusunu ləğv etdi və bölgəni iki "Birlik əraziləri"nə: birbaşa mərkəzi hökumətə tabe olan "Cammu Kəşmir" və "Ladax"a böldü.

1947-ci ildən bəri əcnəbilərin bölgədə məskunlaşmasına və əmlak əldə etməsinə icazə verməyən Cammu və Kəşmirin vətəndaşlıq qanunu da ləğv edildi. Müsəlmanlar buna görə də narahatdırlar ki, mərkəzi hökumət hinduların əksəriyyətini bölgəyə yerləşdirməklə regionun demoqrafik göstəricilərini dəyişəcək.

Eltac/Turkustan.az


MANŞET XƏBƏRLƏRİ