Qulaq dibində "Frank xətti" adlanan diaqonal xətt ürək-damar xəstəlikləri riskinin artdığını göstərə bilər. Budur təfərrüatlar...
Turkustan.az xəbər verir ki, bu barədə açıqlama verən Bilkent Şəhər Xəstəxanası Kardiologiya Mütəxəssisi Prof. Dr. Bunu Kevser Gülcihan Balcı edib.
Prof. Dr. Balcının qulaq məməsində fərqli dərinlik səviyyələri var, adətən diaqonal 45 dərəcə bucaq altındadır və adını 1973-cü ildə bu nəzəriyyəni inkişaf etdirən Dr.Balcının şərəfinə almışdır. Sanders T.Frankın adını daşıyan xəttin ürək-damar xəstəliklərinin əlaməti olub-olmadığı barədə məlumat paylaşıb.
Ürək tomoqrafiyası, EKQ kimi üsulların yetərincə inkişaf etmədiyi dövrdə bəzi fiziki dəyişikliklərə baxılaraq ürək xəstəliklərinin təsbit edilməyə çalışıldığına və bunlardan birinin də “Frank line” olduğuna diqqət çəkən Balcı, elmi işlərin daha sonra aparıldığını açıqladı. sözügedən xətt üzrə həyata keçirilir.
Prof. Dr. Balcı, "Frank xətti qulağın dibində diaqonal bir xəttdir. Gündəlik həyatımızda çox diqqət çəkməyə bilər, lakin bununla bağlı keçmişdə edilən araşdırmalar var. Bu araşdırmalarda Frank xəttinə sahib olan insanların bir ürək-damar xəstəlikləri və insult riskini artırır."
Səbəb əlaqəsi olsa da, bunun tək bir göstərici olmadığını vurğulayan Balcı sözlərini belə davam etdirdi:
"Frank xətti ilə bağlı nəzəriyyə ondan ibarətdir ki, qulaq dibinin struktur bütövlüyünü meydana gətirən toxumalar aorta və ürək qapaqlarında oxşar quruluşla əlaqəlidir. Buna görə də qulaq məməsindəki deformasiyanın əslində qulaq dibindəki deformasiyanın bir göstəricisi ola biləcəyi ifadə edilir. ürək toxumalarında deformasiya, lakin aydın bir elmi əlaqə qurulmamışdır.
Xəstələrin tək fiziki tapıntıya görə deyil, digər müşayiət olunan xəstəliklərə və laboratoriya qiymətlərinə görə qiymətləndirildiyinə işarə edən Balcı sözlərini belə davam etdirdi:
"Beləliklə, bu xəttin olması tək-tək narahatlıq mənbəyi ola bilməz, onun yoxluğu isə rahatlama səbəbi kimi qəbul edilməməlidir. Ürək-damar xəstəlikləri riskini qiymətləndirərkən biz bir fiziki tapıntını deyil, bir çox amilləri nəzərə alırıq. Bunlardan başlıcası hipertoniya, şəkərli diabet, siqaret, erkən yaşda baş verən ilk ürək-damar xəstəlikləri, xolesterin, irəli yaş və aktiv həyat tərzinin qəbul edilməməsi ən çox görülən səbəblərdir.
Ona görə də sadəcə qulaq məməsindəki xətt insanda ürək-damar xəstəliyinin olub-olmadığını deyə bilməz. "Belə bir xətti olanlar dərhal çaxnaşma etməməlidirlər; həqiqətən fərdi ürək risklərinin nə olduğunu bilmək istəyirlərsə, bir mütəxəssis həkimə müraciət edə bilərlər."
Prof. Dr. Diabetin xüsusilə ürək-damar xəstəlikləri üçün əhəmiyyətli bir risk faktoru olduğunu ifadə edən Balcı, "Şəkərli xəstələrin ürək-damar xəstəlikləri baxımından riski ümumi əhalidən qat-qat yüksəkdir. Bu səbəbdən diabet diaqnozu qoyulanların kardioloji müayinədən keçmələri vacibdir" . Müayinələrdə anormallıq olmasa belə." "Onların ildə bir dəfə vaxtaşırı kardioloq tərəfindən müayinə olunmasını tövsiyə edirəm".
Yaşı 50-dən aşağı olan kişilərin və birinci dərəcəli ailə qohumu olan qadınlarda menopauza əvvəli, erkən yaş, infarkt və ya "bypass" əməliyyatı keçirən qadınların kardioloji olaraq qiymətləndirilməsi lazım olduğunu izah edən Balcı, "Həmçinin, , birinci dərəcəli ailə qohumlarında erkən yaşda koronar arteriya xəstəliyi aşkarlananlar da qiymətləndirilməlidir". "Həmçinin onların "ailə hiperkolesterolemiyası" dediyimiz yüksək xolesterinin araşdırılmasını tövsiyə edirik". O, açıqlama verib.
Prof. Dr. Sağlam həyat və balanslı qidalanmanın ürək sağlamlığını qorumağın açarı olduğunu vurğulayan Balcı dedi:
"Yeddiyimiz hər şey bizə təsir edir. Ona görə də ilk növbədə sağlam qidalanmanı həyat tərzinə çevirmək lazımdır. Ürək xəstəliklərinin qarşısının alınmasına dair təlimatda dəfələrlə qeyd edildiyi kimi, yaşıl tərəvəz və tərəvəzlərə əsaslanan Aralıq dənizi tipli pəhriz qəbul etmək vacibdir. zeytun yağı da bu prosesin bir parçasıdır. 3-5 gün ərzində ən az 30-50 dəqiqə sürətli gəzintilər də qaçınılması lazım olan bir faktordur.
Bundan əlavə, diabet və hipertansiyon kimi əsas xəstəliklər dəyişdirilməlidir. Çünki nəzarətsiz şəkər xəstəliyi, təəssüf ki, 'ateroskleroz' dediyimiz damar divarlarının daralmasını ən çox sürətləndirən amillərdən biridir. “Bu xəstələrin şəkər və təzyiq səviyyələrini nəzarət altında saxlamaq böyük əhəmiyyət kəsb edir”.
Prof. Dr. Stressin ürək-damar xəstəlikləri üçün də risk yaratdığını ifadə edən Balcı, "Ömrümüzü uzatmaq üçün stressdən mümkün olduğu qədər uzaq durmalıyıq" dedi.
Eltac Zülfüqroğlu/Turkustan.az
